മനുഷ്യരെ പലരായി കാണുന്ന ജാതിചിന്ത പോലെ, മറ്റൊരു വലിയ ക്യാൻവാസ് മാത്രമല്ലേ ഈ ദേശസ്നേഹം, ദേശീയത എന്നൊക്കെ പറയുന്നേ? ഈ രാജ്യങ്ങൾ ഉണ്ടായത് എങ്ങനെയാണ്? ഒരു ഭരണസംവിധാനത്തിന് യോജിച്ചതായല്ലേ ഓരോ രാജ്യവും വിഭാവനം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്? അല്ലാതെ, മനുഷ്യരെ തമ്മിൽ വ്യക്തമായി വേർതിരിക്കുന്ന ഒന്നും അതിൽ കാണുന്നില്ലലോ. 🤔
മീഡിയ വണ് ലെ ഔട്ട് ഓഫ് ഫോക്കസ് എന്ന പരിപാടിയിൽ, ദേശീയ പതാക എല്ലാ വീടുകളിലും സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ഉയർത്തുന്നതിനെപ്പറ്റിയുള്ള ചർച്ചയിൽ അജിംസ് എന്ന പത്രപ്രവർത്തകൻ പറഞ്ഞു. ഇത്രയും ഡൈവേഴ്സിറ്റിയുള്ള ഒരു രാജ്യത്ത് 75 വർഷം, ആ ഭരണസംവിധാനം തകരാതെ നിലനിൽക്കുക എന്നത് ഒരു വലിയ കാര്യമാണെന്ന്. അത് ശരിയാണ്. പക്ഷെ, നമ്മുക്ക് ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ അതിനെപ്പറ്റി ഒന്ന് കൂടുതൽ ചിന്തിക്കേണ്ടി ഇരിക്കുന്നു.
ഗാന്ധിജിയെ സ്വാധീനിച്ച പുസ്തകൾ തപ്പി പോയപ്പോഴാണ് ലിയോ ടോൾസ്റ്റോയിയുടെ “കിങ്ഡം ഓഫ് ഗോഡ് വിത്തിൻ യു” വായിക്കാനിടയായത്. ക്രിസ്ത്യാനിറ്റിയേയും ദേശസ്നേഹത്തെപ്പറ്റിയും ഒക്കെ പറയുന്ന ഒരു ഉപന്യാസമാണ് ഇത്. (ഈ പുസ്തകം രാജ്യത്തിനും ക്രിസ്തീയതയ്ക്കും ഭീഷണിയാണെന്ന് കണ്ട്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മാതൃരാജ്യമായ റഷ്യയിൽ നിരോധിച്ചതാണ്, കേട്ടോ? തുടർന്ന് 1894 ൽ ജർമനിയിലാണ് ഇത് ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെടുന്നത്.)
ഇതിലെ മെയിൻ പോയിന്റ് “Doctrine of non-resistance to evil by force” എന്നതാണ്. അത് പറയുമ്പോൾ രാജ്യങ്ങൾ യുദ്ധത്തിനായി ഒരു സേനയെ ഒരുക്കുന്നത് പോലും ക്രിസ്തീയ വിശ്വാസങ്ങൾക്ക് എതിരാണെന്ന് പറയുന്നു. യുദ്ധങ്ങളെ ഇല്ലാതാക്കാൻ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത് എന്താണെന്ന് നോക്കാം.
“To abolish war it is necessary to abolish patriotism, to abolish patriotrism it is necessary first to understand that it is an evil.”
“യുദ്ധങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കാൻ ദേശസ്നേഹം ഇല്ലാതാക്കണം. ദേശസ്നേഹം ഇല്ലാതാക്കാൻ, ആദ്യം അതൊരു തിന്മയാണെന്ന കാര്യം മനസ്സിലാക്കണം.”
അദ്ദേഹം തന്നെ മറ്റൊരിടത്ത് പറയുന്നുണ്ട്. ദേശസ്നേഹം എന്നത് മറ്റുള്ള രാജ്യത്തേക്കാൾ സ്നേഹവും പരിഗണനയും നമ്മുടെ രാജ്യത്തോട് കൊടുക്കുകയെന്നത് മാത്രമല്ല, അങ്ങനെ കാണിക്കുന്ന സ്നേഹവും പരിഗണനയും നല്ലതും ഉപകാരപ്രദവുമാണെന്നുള്ള ചിന്തകൂടി ഉൾപ്പെടുന്നതാണെന്ന്.
എന്റെ സുഹൃത്തിനോട് ഈ കാര്യം ചർച്ച ചെയ്തപ്പോൾ ടാഗോറിന്റെ ചിന്തകൾ കൂടി ഇതിൽ ചേർക്കണം എന്ന് തോന്നി.
ടാഗോർ പറഞ്ഞത് എന്താണെന്ന് നോക്കാം.
” I will never allow patriotism to triumph over humanity as long as I live.”
ടാഗോറിന്റെ ഒരു നോവലായ ‘ഹോം ആൻഡ് ദി വേൾഡ്’ എന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട് വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. അതിലെ നിഖിൽ എന്ന നായകൻ ഒരു സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകനാണ്. ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ പോരാടുന്നതിൽ അദ്ദേഹം വലിയ ശുഷ്കാന്തിയൊന്നും കാണിക്കുന്നില്ല. തുടർന്ന് അയാളുടെ കാമുകി ബിമലയ്ക്ക് നിഖിലിനോടുള്ള താൽപ്പര്യം കുറയുകയും, ദേശസ്നേഹിയായ മറ്റൊരാളോട് അടുപ്പം തോന്നുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. എന്നിട്ടും തന്റെ നിലപാട് തിരുത്താൻ നിഖിൽ തയ്യാർ ആകുന്നില്ല. നിഖിൽ അതിൽ പറയുന്നുണ്ട്.
“I am willing to serve my country; but my worship I reserve for the Right which is far greater than my country. To worship my country as a god is to bring a curse upon it.”
ടാഗോറിന്റെ ചിന്തകൾ അറിയാൻ ഇതൊന്നും വേണ്ട, ഗീതഞ്ജലിയിലെ ആ 35 ആം കവിതയിലെ കുറച്ചു വരികൾ മാത്രം മതി.
“എവിടെ മനസ്സ് നിർഭയവും ശിരസ്സ് ഉന്നതവുമാണോ, എവിടെ അറിവ് സ്വാതന്ത്രമാണോ,
എവിടെ ഇടുങ്ങിയ ഭിത്തികളാൽ ലോകം കൊച്ചുകഷ്ണങ്ങളായി വിച്ഛിനമാക്കപ്പെടാതിരിക്കുന്നുവോ,
എവിടെ സത്യത്തിന്റെ അഗാധതയിൽ നിന്ന് വാക്കുകൾ ഉദ്ഗമിക്കുന്നുവോ,
എവിടെ അക്ഷീണസാധന പൂർണ്ണതയുടെ നേർക്ക് അതിന്റെ കൈകൾ നീട്ടുന്നുവോ,
എവിടെ യുക്തിയുടെ സ്വച്ഛന്ദ പ്രവാഹം നിർജീവാചരങ്ങളുടെ മരു ഭൂമിയിലൊഴുകി വഴി മുട്ടാതിരിക്കുന്നുവോ,
എവിടെ ചിരവികസിതമായ ചിന്തയിലേക്കും കർമ്മത്തിലേക്കും അങ്ങ് ചിത്തത്തെ നയിക്കുന്നുവോ,
ആ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ സ്വർഗത്തിലേക്ക്, എന്റെ ദൈവമേ എന്റെ രാജ്യം ഉണരേണമേ.”
– വിവർത്തനം ( കെ. ജയകുമാർ)
ടാഗോറിന്റെ ഈ രാജ്യം, കേവലം അതിർത്തികൾ കൊണ്ട് അടച്ചതല്ല. അതിർത്തികൾക്കതീതമായ, ഭയരഹിതമായ മനസ്സുകൾ തീർക്കുന്ന ഒന്നാണത്.
പക്ഷെ, ഇന്ന് നമ്മൾ കാണുന്നത്, അല്ലെങ്കിൽ കേൾക്കുന്നത് അതിർത്തികളെപ്പറ്റിയാണ്, ചുറ്റും ഭയം നിറയ്ക്കുകയാണ്… ആളുകൾ തമ്മിൽ വെറുക്കുന്ന എന്തും അപകടകരമായ കാര്യമാണെന്ന് നമ്മൾ പലപ്പോഴും മറക്കുന്നു…..
എന്ത് കാര്യവും നല്ലതിനായിയാണ് ചെയ്യുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ അംഗീകരിക്കുന്നതിൽ തെറ്റില്ലെന്ന് പറയുന്നത് കേട്ടിട്ടുണ്ട്. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരകാലത്താണ് ജനങ്ങളിൽ ദേശസ്നേഹം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിന് ആദ്യശ്രമം ഉണ്ടായത്. അത് വിദേശ ശക്തികളെ രാജ്യത്ത് നിന്ന് തുരത്തുന്നതിനും, കൂടുതൽ ഉത്തരാവാദിത്വമുള്ള ഒരു ഭരണസംവിധാനം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുമായിരുന്നു. എന്നാൽ, ഇന്ന് ദേശസ്നേഹത്തെ പല രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും, കേവലം അവരുടെ പ്രചാരണ ആയുധം മാത്രമാക്കുന്നു.
ഒ. വി. വിജയന്റെ ധർമ്മപുരണത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്, തന്റെ അധികാരം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുമ്പോൾ ആ രാജ്യത്തിന്റെ പ്രചാപതിയുടെ ചെയ്തികളെപ്പറ്റി. ശത്രുരാജ്യവുമായി യുദ്ധം നടത്തുകയും അതുവഴി ജനങ്ങളിലെ ദേശസ്നേഹം കൂട്ടിയുമാണ് ആ പ്രചാപതി അധികാരം അവിടെ നിലനിർത്തുന്നത്. (‘ സഹകരണ യുദ്ധങ്ങൾ’ എന്ന് വിളിച്ചാണ് ഒ.വി.വിജയൻ അതിനെ കളിയാക്കുന്നത്.)
അത് പോലെയാണ് ഇന്നും സംഭവിക്കുന്നത്. ദേശസ്നേഹത്തെ ഒരു മറയായി വെച്ച് സ്ഥാപിത താൽപര്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്നവരാണ് കൂടുതലുള്ളത്. അവരെ സൂക്ഷിക്കണം. കാരണം അവരുടെ ദേശസ്നേഹം കളവാണ്. അവരുടെ ലക്ഷ്യം സ്വാർത്ഥമാണ്.
ദേശസ്നേഹം തന്നെ ഒരു ഇടുങ്ങിയ ചിന്തയാണെന്ന് പല മഹാന്മാരും നമ്മൾക്ക് കാട്ടി തന്നിട്ടുണ്ട്…..
അതെ. നമ്മുടെ മുന്നിൽ എല്ലാമുണ്ട്. പക്ഷെ, തെറ്റായ വായനകളും വായനകളുടെ വളച്ചൊടിക്കലും തെറ്റായ ബോധ്യങ്ങളിലേക്കാവും നമ്മളെ കൊണ്ട് പോവുക .
So be careful.
സ്വയം ചോദിക്കൂ… എനിക്ക് കേവലമൊരു ദേശസ്നേഹി മാത്രമാകണോ?